De onderhoudsverplichting. Ook al ben je gescheiden, je blijft verplicht om financieel voor elkaar – en voor jullie kinderen – te zorgen. Dat noem je een alimentatieplicht. Negen tips en feiten over alimentatie.

1. Partneralimentatie: maximaal 12 jaar 
Als jij of je ex na de scheiding niet genoeg inkomsten hebt om van te leven, dan moet de ander bijdragen in de kosten. Dit heet partneralimentatie. Je kunt onderling afspraken maken over de duur van de alimentatieperiode. Had je een huwelijk waaruit kinderen zijn voortgekomen, dan krijg (of betaal) je in principe 12 jaar alimentatie. Had je een huwelijk zonder kinderen, dat langer dan 5 jaar duurde, dan is de alimentatieperiode ook in principe 12 jaar. Duurde het huwelijk korter dan 5 jaar en bleef het kinderloos, dan is de alimentatieperiode net zo lang als het huwelijk duurde. In uitzonderlijke situaties kan de rechter de termijn van 12 jaar verlengen en onderling mag je ook een afwijkende termijn afspreken. 
Meer informatie: rijksoverheid.nl (zoek op ‘partneralimentatie’)

2. Kinderalimentatie
De kinderalimentatieplicht eindigt wanneer je kind zijn 21e verjaardag viert. Maar ook als je kind vanaf 18 jaar zelfstandig is en zelf in zijn of haar onderhoud voorziet, hoef je geen alimentatie meer te betalen. Vanaf 18 jaar mag je wel samen met je kind andere afspraken maken over de alimentatie en kun je de alimentatie rechtstreeks overmaken naar je kind in plaats van naar je ex.
Meer informatie: lbio.nl (zoek op ‘kinderalimentatie’)

3. Kinderalimentatie en co-ouderschap
Ook bij co-ouderschap is er sprake van kinderalimentatie. Degene met het hoogste inkomen moet een bijdrage betalen aan degene met het laagste inkomen. Dit is om de financiële situaties bij beide ouders zo min mogelijk te laten verschillen. Jullie mogen zelf afspraken maken over de hoogte van de alimentatie. Ook mag je in het ouderschapsplan bijvoorbeeld afspreken dat er geen alimentatie hoeft te worden betaald, maar dat jullie de kosten voor school, kleding en clubjes vanaf een speciale kinderrekening betalen. Op deze rekening betaal je als ouders naar rato van jullie inkomens een bedrag en kun je eventueel het kindgebonden budget en kinderbijslag storten. Komen jullie er samen of met hulp van een mediator niet uit, dan stelt de rechter alsnog de kinderalimentatie vast.

4. Hulp van het LBIO
Het LBIO is het Landelijk Bureau Inning Onderhoudsbijdragen. Dit is een overheidsinstelling die wettelijke taken verricht op het gebied van de inning van alimentatie. Wanneer je ex niet betaalt, kun je het LBIO inschakelen voor het innen van de alimentatie, mits de alimentatie door de rechter is vastgelegd. Je kunt hier ook terecht voor een uitgebreide alimentatieberekening. Dit kost je € 50,-. Het LBIO houdt zich bij de berekening aan de Tremanormen (Trema = tijdschrift voor de rechterlijke macht). Deze normen worden in principe ook gebruikt door rechters, advocaten en mediators. Zie lbio.nl

5. Ongehuwd uit elkaar
Als jullie alleen hebben samengewoond en geen huwelijk of geregistreerd partnerschap zijn aangegaan, heb je wettelijk gezien wel recht op kinderalimentatie maar geen recht op partneralimentatie. Tenzij jullie in het samenlevingscontract hebben afgesproken, dat bij het einde van de relatie een alimentatieregeling geldt voor de partner die dat nodig heeft. Als je samenwoont en uit elkaar gaat ben je niet verplicht om de afspraken die jullie maken te laten bekrachtigen door de rechter. Maar het is wel verstandig, omdat je bij niet naleven een deurwaarder of het LBIO kunt inschakelen voor de inning.

6. Bereken het zelf
Wil je zelf snel een ruwe inschatting maken van wat je kunt verwachten of zou moeten betalen aan alimentatie? Check het op berekenhet.nl

7. Indexatie
Elk jaar worden de alimentatiebedragen geïndexeerd. De Minister van Veiligheid en Justitie stelt het indexeringspercentage vast. Voor 2018 is het percentage 1,5%. Kreeg of betaalde je vorig jaar bijvoorbeeld € 500,- dan is dat nu € 507,50. De geïndexeerde alimentatie kun je berekenen op lbio.nl

8. Heb je nog een huis samen?
Ga je uit elkaar en heb je nog een koopwoning samen, dan is in de meeste gevallen de scheidingsregeling van toepassing. Als jij degene bent die de woning verlaat, dan wordt de woning voor maximaal twee jaar fiscaal toch als eigen woning behandeld en heb je na je vertrek uit de woning nog twee jaar recht op renteaftrek over jouw deel van de eigenwoningschuld. Voorwaarde voor de scheidingsregeling is dat de woning het hoofdverblijf voor de achterblijver blijft. Verder geldt de regeling alleen als jullie in een voorgaand jaar fiscaal partners waren en nu niet meer. 

Kijk voor de volledige regeling op eigenhuis.nl (zoek op ‘scheidingsregeling’) of belastingdienst.nl (zoek op ‘scheiden en eigen woning’).

9. Aanpassen
Als er iets verandert in jullie leefsituaties, kan dit invloed hebben op de hoogte van het alimentatiebedrag. Bijvoorbeeld als je inkomen verandert, als een van jullie een kindje erbij heeft gekregen, of als de omgangsregeling is veranderd. Je kunt samen nieuwe afspraken maken. Lukt dat niet, dan kun je een verhoging of verlaging van de alimentatie eisen via een advocaat en de rechter. Meer informatie: lbio.nl

Dit artikel is tot stand gekomen met medewerking van Jessica Maats van De Scheidingsadvocaat.


Door Iris Koomen
Eerder gepubliceerd in STIEF m/v nummer 3

Gerelateerde artikelen