Een samengesteld gezin regel je niet met een checklist. Ook niet met het doornemen van de eindeloos online gepubliceerde rijtjes tips voor samengestelde gezinnen. En toch is dit waar toekomstige nieuwe gezinnen als eerste mee aan de slag gaan. Die lijstjes zijn prachtig treffend en ongetwijfeld ook richtinggevend, maar dekken doorgaans niet de lading.

Logisch… want het vormen van een nieuw samengesteld gezin doe je ook niet iedere dag. Sterker nog, je doet het meestal voor het eerst. 

Crisis
Bianca en Evert zijn inmiddels ervaringsdeskundigen, maar om nou te zeggen dat ze het anderen zullen aanbevelen… ‘We wisten dat het vormen van ons nieuwe gezin niet vanzelf zou gaan, maar als ik dit had geweten, dan wist ik het wel! Nooit zou ik er opnieuw voor kiezen’, zegt Bianca. ‘Hoe kan het zo tegenvallen? We hebben van tevoren ons nieuwe leven doorgesproken en afspraken gemaakt. We waren gek op elkaars kinderen. Daar lijkt niets meer van over.’ Nu zou ik alle lezers graag willen zeggen dat de opmerkingen en ervaringen van Bianca en Evert uitzonderingen zijn, maar helaas meldt 90% van onze cliënten zich pas op een gelijksoortig moment aan bij Stiefgoed: vanuit crisis.

Bianca en Evert wonen nu 6 maanden samen en ze hebben ieder weekend als de kinderen er zijn een aanvaring met elkaar die niet alleen het nieuwe gezin, maar ook de partnerrelatie op scherp zet. Het lukt ze niet om het steeds terugkerende probleem op te lossen, waardoor de spanning steeds groter wordt met het oog op het volgende weekend met kinderen. 

Nodig
Bianca geeft aan dat ze zich alleen voelt. Het lijkt wel alsof bij binnenkomst van de kinderen, haar partnerrelatie naar buiten rent! Evert herkent dit helemaal en meldt hierbij dat dit toch ook echt aan Bianca ligt. ‘Als mijn kinderen binnenkomen loopt Bianca na het begroeten direct naar boven. Dan vraag je er toch om?’

Als ik Bianca vraag of ze dit herkent, dan beaamt ze dat. Ze zegt dat ze er niet trots op is, maar het lukt haar niet om erbij te blijven. ‘Het is net alsof ik er niet bij hoor en Evert me niet meer ziet staan. Dat voelt echt heel naar! En als mijn kinderen dan binnenkomen heb ik het idee dat ik weer “nodig” ben. Eindelijk. Dan hebben we allebei ons eigen team waar we ons op richten. Ik weet dat het zo niet door kan blijven gaan, maar we weten niet hoe we dit anders kunnen doen.’

Ruzies
Situaties als deze zijn een uitstekende voedingsbodem voor het kweken van nare ruzies. In deze 6 maanden hebben ze wel 10 keer een niet écht opgeloste ruzie gehad. De stapel ruzies op elkaar is nu bijna groter dan het gezin zelf. 

We gaan systemisch aan de slag: we gaan op zoek naar de lijntjes die lopen tussen de mensen in het samengestelde gezin en onderzoeken hoe die lijntjes het samenwonen beïnvloeden. Bianca en Evert zijn verbaasd als ze erachter komen dat ze zich meteen focussen op hun eigen kinderen en dat ze met geen mogelijkheid nog een passende lijn kunnen vinden die hun partnerrelatie vertegenwoordigt. Ze zitten verstrikt. De discussie “Wie staat er bij jou op 1? De kinderen of je nieuwe partner?” komt voorbij, maar die stop ik, want zeg nu zelf: je hebt als ouder de verantwoordelijkheid goed voor je kinderen te zorgen, maar om nu met je kinderen een fundament te vormen waar het hele gezin op rust, is misschien wat veel gevraagd. Dat is namelijk niet de taak van kinderen, maar van volwassenen. 

Samen
Dus niets plek 1 of 2. Kinderen hebben een andere plek dan volwassenen in een samengesteld gezin, namelijk een kindplek. De volwassenen, Bianca en Evert in dit geval, hebben een andere plek, namelijk die van de volwassene, het fundament. Het samengestelde gezin run je, ieder vanaf je eigen plek, sámen. Naast elkaar. Dat vraagt een andere actie, namelijk bewust bij elkaar blijven in plaats van onbewust apart gaan als de kinderen komen. Met een rustig fundament krijg je een rustig gezin.

Bianca en Evert zijn er stil van. Van twee kerngezinnen in een huis naar één nieuw gezin. Als ze dat nu eerder geweten hadden…


Door Patricia Heije Jansen, Stiefgoed
Eerder gepubliceerd in het STIEF m/v nummer 3

Gerelateerde artikelen