Een stiefmoeder schrijft: “We zijn twee weken op vakantie geweest en ik ben ruim twee weken 24/7 met ons gezin en dus ook mijn stiefzoon geweest. Dan merk ik dat ik na één week het lastiger krijg, na anderhalve week mijn irritatie steeds sneller en groter wordt en na twee weken heb ik geen ‘verbinding’ meer of moet ik zoveel moeite doen dat het me echt veel energie kost. Heb je tips om hier minder snel op leeg te lopen? Ik was zo blij dat hij weer naar zijn andere huis ging, niet tof om dat te voelen, maar wel de waarheid.”
Herkenbaar? Mijn mailbox stond deze zomer vol van dit soort berichten. Daarom lees je in deze blog uitleg en tips over dit onderwerp. Dit lijkt mosterd na de maaltijd, aangezien de vakantie al voorbij is. Maar niets is minder waar, want je kunt nu al veel doen om te zorgen dat de volgende lange-periode-met-stiefkinderen ontspannen, leerzaam en leuk wordt!
De zomervakantie is voorbij en we zitten weer in het normale ritme van school, werk en… omgangsregeling.
In de zomervakantie zijn kinderen van gescheiden ouders meestal langere tijd op hetzelfde adres. De standaardregeling voor de zomervakantie is drie weken bij de ene ouder en drie weken bij de andere ouder. Voor een stiefouder, waarvan de stiefkinderen er normaal maar een deel van de week zijn, betekent dat een enorme omslag. Waar je buiten de vakantie stiefkindvrije tijd hebt, is dat gedurende de drie weken in de zomervakantie niet het geval. Dit valt vele stiefouders zwaar, zoals blijkt uit de vele berichten die ik deze zomer hierover ontving.
Hoe komt het nou, dat we het moeilijk krijgen zodra we langer (en intensiever) in de buurt zijn van onze stiefkinderen?
Overigens ervaren lang niet alle stiefouders dit zo. En er zijn ook ouders die dit ervaren bij hun biologische kinderen. En er zijn natuurlijk stiefouders die hun stiefkinderen altijd al fulltime in huis hebben. Maar dat even terzijde. Hieronder een aantal mogelijke verklaringen, deze kunnen van persoon tot persoon verschillen.
- Je hebt tussendoor geen stiefkindvrije tijd voor jezelf om weer even bij te komen.
- Je hebt niet de afleiding van de dagelijkse drukte, waardoor dingen die je anders zou willen je eerder opvallen.
- Je bent in de vakantie zelf ook toe aan rust en je hebt behoefte om bij te tanken. Als dat niet goed lukt, raak je sneller geïrriteerd.
- Veel stiefouders kunnen/durven niet volledig zichzelf te zijn met hun stiefkinderen in de buurt. Dit houd een mens maar een beperkte periode vol.
- Het huis voelt als minder ‘eigen’ als de stiefkinderen er zijn. De beperkte(re) eigen ruimte gaat op den duur aan je vreten.
- Mogelijk worden je stiefkinderen anders opgevoed dan jij zou willen. Daarmee geconfronteerd worden, dag in dag uit, zonder helder te weten wat jij wel of niet mag zeggen, is een recept voor torenhoge frustratie.
- Stiefkinderen, maar ook onze eigen kinderen, laten ons precies zien waar wijzelf nog iets te leren hebben. Gewoon doordat ze kind zijn. Ze leggen onze kindwonden bloot en daarmee ook de oude kindpijn. Dat kan een mens wel even verdragen (of je grijpt dit aan om je oude wonden te helen), maar zodra je erg veel triggers in je omgeving ervaart, wordt het teveel om te verwerken. Je raakt overspoeld.
- Sommige stiefouders merken na verloop van tijd bij zichzelf een verlangen naar de dag dat de stiefkinderen weer naar het andere huis gaan. Ze voelen zich daar vaak schuldig over, en voelen zich rot. Als ze dit bespreekbaar willen maken met hun partner en ze ontmoeten een weinig begripvolle reactie, dan kan het rotgevoel heel groot worden.
Herken je een of meerdere van deze verklaringen? Heb je voor jezelf al helder wat voor jou de oorzaken zijn van jouw gevoelens aan het einde van de lange-periode-met-stiefkinderen?
En nu wil je natuurlijk weten hoe het anders kan.
Met de volgende tips zorg je ervoor dat de volgende keer dat je stiefkinderen langere tijd op je lip zitten een ontspannen, leerzame en zelfs leuke tijd wordt!
Doe aan goede zelfzorg
Allereerst, zorg dat je zelf zoveel mogelijk uitgerust bent voordat je de lange-periode-met-stiefkinderen ingaat. En zodra je stiefkinderen er zijn, hou jezelf goed in de gaten. Stel jezelf iedere dag deze twee vragen: 1. Hoe is het nu met me? 2. Wat heb ik nu nodig? Plan tussendoor activiteiten zonder je stiefkinderen. Gun ze tijd alleen met hun biologische ouder. Dan kun jij even tot rust komen. En nee, hierover hoef je je niet schuldig te voelen. Merk je dat negatieve emoties toenemen, neem dan direct maatregelen en laat het niet oplopen. Neem verantwoordelijkheid voor je eigen welzijn.
Wees zoveel mogelijk jezelf
Zodra je jezelf aan het aanpassen bent, kom je in de problemen. Veel stiefouders bijten op hun tong, omdat ze denken dat ze nergens iets over mogen zeggen. Met als gevolg dat er in hun gezin dingen gebeuren waar ze grote moeite mee hebben. Dat is onwenselijk. Wees zo authentiek mogelijk, liefst wel met respect voor de ander. Via het gebruik van verbindende communicatie kun je eerlijk uiten wat er in je leeft, zonder dat je de ander aanvalt of veroordeelt. Lees ook mijn anders blogs hierover.
Leer omgaan met je triggers
Wat is het nu precies dat jou zo ontzettend irriteert? Welke boodschap ervaar je in het gedrag van de ander? Mogelijk wordt hier een gevoeligheid bij jou aangeraakt. De vakantieperiode is een ideale gelegenheid om je triggers te ontdekken en ze te ontmantelen.
Leer elkaar (nog beter) kennen
Nu je toch langere tijd met elkaar ‘opgescheept’ zit, hoe zou het zijn om elkaar wat beter te leren kennen? Het omgekeerde van onbekend maakt onbemind, zeg maar. Stel eens een vraag aan je stiefkinderen, om te ontdekken wat hen bezighoudt. Ook al interesseert het onderwerp jou niets, kijk of je kunt ontdekken waarom het voor je stiefkind zo belangrijk is. Vertel eens een verhaal over jezelf als kind. Of iets wat jou bezighoudt of wat belangrijk voor je is. Ga als een detective op zoek naar de gevoelens en behoeften van je stiefkinderen. Waarschijnlijk herken je hier meer in van jezelf dan je ooit had gedacht. Zou je hierbij graag een hulpmiddel willen gebruiken, lees dan eens mijn blog Cadeautips voor meer plezier in je stiefgezin.
Zoek steun
Praat met andere stiefouders hoe zij dingen ervaren of lees erover. Schuld en schaamte nemen af zodra je merkt dat je niet de enige bent met sociaal onwenselijke gevoelens. Misschien kun je een stiefbuddy vinden die je in de vakantie even mag bellen/appen als de emoties hoog zitten. Voor je partner is het een grote uitdaging om naar jouw gevoelens te luisteren, want die gaan over zijn (of haar) bloedeigen kinderen. Soms is het handiger om steun buiten je gezin te zoeken.
Wacht niet met toepassen van deze tips totdat het weer vakantie is.
Doe nu alvast het voorwerk, dan profiteer je daarvan zodra er weer een periode aankomt dat jullie lang en intensief op elkaars lip zitten.
Door Mariska Matakupan-Jansen
